"Szczepionka strachu" - niebezpieczna, ale bardzo skuteczna!

"(...) Strach jest potężnym narzędziem wykorzystywanym przez wszystkie osoby stosujące przemoc.  

             Patologicznie narcystyczna matka „nauczy cię” bać się siebie, nawet wtedy, kiedy ona nie jest fizycznie obecna. A strach wpojony przez narcystyczną matkę w okresie dzieciństwa nie opuści cię już nigdy! Przy czym jedyną twoją obroną przed gniewem matki jest ciągła uległość i podporządkowanie się wszystkim jej zachciankom i pomysłom (nawet tym najbardziej absurdalnym) bez szemrania i powątpiewania w ich słuszność.

            Jeśli dajesz jej przez cały czas wszystko, czego zażąda możesz zostać „oszczędzona”. Jeśli nie, to kara na pewno cię nie minie. „Szczepionka strachu” podana dzieciom przez narcystyczne matki ma działanie długoterminowe - działa nawet wtedy, kiedy są już dorosłymi osobami (strach nie opuszcza ich nigdy). Już zawsze żyjesz z przeświadczeniem, że twoja matka może w każdej chwili „nacisnąć przycisk strachu” czyli uruchomić bodziec, który natychmiast przypomni „dziecku mieszkającemu w tobie” znaczenie jej wymownego milczenia, spojrzenia czy charakterystycznego grymasu twarzy.    
            Jednak ty sama cierpisz nadal bo nie znajdujesz skutecznego sposobu, jak sobie radzić z tak przykrymi i wciąż żywymi wspomnieniami z okresu dzieciństwa i dorastania, jakie zafundowała ci własna matka. (...)"

Źródło: Narcystyczna matka. Dziedzictwo zniekształconej miłości. Jak sobie z nim poradzić w dorosłym życiu? (Podniesińska, 2014) - w przygotowaniu.

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
www.psychologwroclaw.blogspot.com
+48 733 580 723

Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Świąteczne życzenia

Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Świąteczne życzenia: Kochani, niech Wasze Święta będą magiczne - zdrowe, spokojne, wypełnione miłością, radością i nadzieją. Merry Christmas to all! Pozdrawia...

Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Zapowiedź nowej publikacji książkowej "Narcystyczn...

Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Zapowiedź nowej publikacji książkowej "Narcystyczn...: Szanowni Państwo Z wielką przyjemnością informuję, że już wkrótce ukaże się moja pierwsza publikacja książkowa - "NARCYSTYCZNA MATK...

Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Psychiczne cierpienie

Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Psychiczne cierpienie: Psychiczne cierpienie to pobudzenie i przeżywanie bardzo przejmujących i bolesnych emocji. Wiąże się ze stosunkowo wysokim stopniem ...

Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Stres... Przestałeś radzić sobie z życiem?

Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Stres... Przestałeś radzić sobie z życiem?: Prywatna Praktyka Psychologiczna - z a p r a s z a m... Małgorzata Podniesińska, psycholog Zamiast jedynie mówić jak ważne jest życie pe...

Emocjonalne potrzeby dziecka

"(...) W sytuacji, kiedy dziecko czuje się niezrozumiane i manipulowane, rodzi się w nim prawdziwe poczucie bezradności, znajdujące swój wyraz w agresji.
Przykładem braku zaspokajania emocjonalnych potrzeb dziecka, które jest zdenerwowane może być fakt zachęcania go jeszcze do zbicia przysłowiowej szklanki. A ono w takiej chwili najbardziej pragnie aby matka przytuliła je do siebie."
Źródło: fragment z mojej książki "Narcystyczna matka " (w przygotowaniu)

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna

Przekonanie, które jest zazwyczaj błędnym samooskarżaniem się...

Matka wcale nie musi być osobą uzależnioną od alkoholu i narkotyków aby wspomnienia dziecka tkwiącego w dorosłym człowieku, które było przez nią emocjonalnie nadużywane wiązały się z chaosem, brakiem stabilizacji oraz brakiem dzieciństwa...

Niewiele z tych osób łączy swoje aktualne problemy, między innymi - wybuchy niepohamowanego gniewu, irytacji, złości, cierpienia z powodu zniszczenia poczucia własnej wartości - z tamtym okresem. Okresem, kiedy narcystyczna matka nie ustawała w krytyce pod adresem dziecka, które wybrała na " kozła ofiarnego", niestosownych żartach, ośmieszaniu, wywoływaniu poczucia winy i wstydu, obarczaniu go zbyt dużą odpowiedzialnością.
Osoba dorosła (w której tkwi zranione dziecko) często nie dostrzega, że to matka była okrutna i emocjonalnie bezwzględna a nie ona sama.

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna

Styl przywiązania we wczesnym dzieciństwie a wymiary doświadczania miłości w dorosłym życiu

(...) Zdolność do przywiązania najlepiej rozwija się u dzieci, które zwłaszcza w tak zwanym „okresie krytycznym” - od szóstego miesiąca do trzeciego roku życia - mają zapewniony bliski i stały kontakt z matką (lub najbliższym opiekunem).

Według teorii przywiązania Johna Bowlby`ego więź wykształcona we wczesnym dzieciństwie na bazie powyższej relacji trwa przez cały okres życia, a jej niezakłócone utrzymywanie się jest doświadczane jako źródło poczucia bezpieczeństwa.
            Natomiast dziecko, które nie zaznało takiego kontaktu narażone jest - jak twierdzą między innymi badacze Józefik i Iniewicz (2008) - na znaczące zaburzenia w rozwoju emocjonalno-społecznym oraz posiada osłabioną zdolność do nawiązywania trwałych i satysfakcjonujących relacji z innymi. Jednak tego typu zaburzenia mogą być niwelowane w relacjach z dojrzałymi dorosłymi, zapewniają badacze.

Źródło: fragment z mojej książki "Narcystyczna matka - złamany kod milczenia" (w przygotowaniu).

Pozdrawiam
Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna

KALENDARZ WIZYT ON-LINE

Szanowni Państwo,

polecam i zachęcam do korzystania z KALENDARZA WIZYT ON-LINE w celu umówienia konsultacji psychologicznej. Jest to sprawdzona i praktyczna forma komunikacji.
Więcej szczegółów TUTAJ...

Pozdrawiam i życzę udanego dnia
Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna

Dzień Matki...

Dzień Matki... to czas, który zawsze budzi wiele przykrych wspomnień wśród dorosłych dzieci narcystycznych matek... matek, które zamiast bezwarunkowej miłości, ciepła i wsparcia fundowały swoim dzieciom wielki emocjonalny ból i codzienne cierpienie... najczęściej poprzez totalną krytykę, gniew, odrzucenie...
Dzisiaj, 26 maja, wiele z nich będzie oczekiwać dowodów miłości, pamięci i sympatii od swoich wieloletnich "ofiar"... i... jak zwykle będą bardzo rozczarowane, kiedy okaże się, że te wiecznie "niewystarczająco dobre" dzieci znów je zawiodły...
Pamiętaj! Nie masz obowiązku celebrować Dnia Matki, jeśli wiesz, że Twoja matka była jedynie kobietą, która Cię urodziła... która zabrała Ci bez żadnych skrupułów beztroskie, radosne i pełne pozytywnych uczuć dzieciństwo... jeśli jednak uważasz, że musisz jutro pamiętać o niej... zrób to przede wszystkim dla siebie i swojego komfortu emocjonalnego...

Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna

Pamiętaj...!

Prawo nie nakazuje bycia w kontakcie z kimś od kogo doznajesz upokorzeń i cierpień - obojętnie czy są one natury fizycznej, seksualnej czy emocjonalnej.

Zazwyczaj ludzie chcą mieć możliwość zmiany dysfunkcyjnych wzorców bez zrywania kontaktu. Jeśli jednak dziecko, a potem osoba dorosła jest ustawicznie narażona na obojętność, odrzucenie lub manipulację ze strony narcystycznie zaburzonej matki czuje się nadal bezsilna i bezradna... Nie da się zawsze brać na siebie wiecznych pretensji, krytycznych uwag i znosić nieprzewidzianych zachowań narcystycznej matki w imię utrzymania za wszelką cenę kontaktu.
Mam nadzieję, że wielu osobom uda się skutecznie położyć kres swoim wieloletnim upokorzeniom i emocjonalnym cierpieniom i nie pozwoli swojej narcystycznej matce karać się bez powodu... Matce,  która nie potrafiła ich kochać, kiedy byli dziećmi, nastolatkami i teraz, kiedy są już dorośli.

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna

Nie musisz...

(...) Nie musisz kochać i szanować swoich rodziców, ponieważ oni cię krzywdzili. Nie musisz zmuszać się, aby odczuwać coś, czego nie czujesz, ponieważ z przymusu nie rodzi się nigdy nic dobrego. W twoim przypadku ten przymus może oddziaływać destrukcyjnie, bo za to, że mu się poddasz, zapłaci twoje ciało...

Alice Miller, "Bunt ciała"

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna

Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Jeśli......

Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Jeśli......: Psycholog Wrocław / Psychologist Wroclaw: Jeśli... : Jeśli masz gorsze dni i potrzebujesz z kimś porozmawiać Jeśli jesteś na zakręcie życi...

Matka nieobecna emocjonalnie (cz. 2)

Matka, która koncentruje energię na własnym emocjonalnym i fizycznym przetrwaniu nie tylko posiada przytłaczające potrzeby w tym zakresie, ale jednocześnie wysyła do dziecka silny komunikat: "Twoje potrzeby i uczucia nie są ważne. Ja jestem jedyną osobą, która się liczy!"

Takie zachowania sprawiają, że dziecko pozbawione odpowiedniej uwagi, troski i opieki zaczyna się czuć tak, jakby było niewidzialne... jakby nie istniało...
Rezultatem tego typu doświadczeń we wczesnym dzieciństwie i okresie dorastania jest spora ilość problemów z określeniem własnej tożsamości w dorosłym życiu. Osoba dorosła często nie wie kim naprawdę jest. Dzieje się tak, ponieważ jej niezależne myśli, uczucia i potrzeby nigdy nie zostały wsparte. W tego typu relacji narcystyczna matka często korzysta z emocjonalnego wsparcia swojego dziecka, natomiast ono nigdy nie może liczyć na jej odwdzięczenie się tym samym.
Emocjonalnie odrzucone dziecko kumuluje w sobie gniew do narcystycznego rodzica, który je tak traktuje. Tymczasem jako osoba dorosła musi nauczyć się, między innymi stawiać granice odnośnie tego, ile dawać innym z siebie samego, aby móc szanować swoje prawa, potrzeby i uczucia. Dorosłe dziecko narcystycznego rodzica musi na nowo nauczyć się być osobą widoczną...

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna

Matka nieobecna emocjonalnie (cz. 1)

Dziecko w relacji z narcystyczną matką określa siebie za pomocą jej odczuć, a nie swoich.

Jeśli dzięki niemu matka czuje się dobrze ma wrażenie, że jest dobre. Natomiast kiedy z jego powodu matka czuje się źle - jest przekonane, że jest złe. "Aby dzieci mogły rozwinąć poczucie własnej wartości - poczucie, że są czymś więcej niż meblami w mieszkaniu, że mają znaczenie i są ważne - potrzebują aby rodzice uprawomocnili ich potrzeby i uczucia" twierdzi Susan Forward, jedna z najbardziej znanych amerykańskich terapeutek.

("Matka nieobecna emocjonalnie", cz. 2)...

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna

Narcystyczne zaburzenie osobowości a borderline (BPD)

(...) to straszne być odrzuconym; czuję się skrzywdzona i wykorzystana; jestem taka samotna; mam poczucie wewnętrznego i zewnętrznego chaosu...

Zachowania narcystyczne bardzo często (niestety!) nakładają się na zachowania osobowości z pogranicza (borderline - Borderline Personality Disorder, BPD). W kontekście zachowań patologicznie narcystycznych matek czasami niezwykle trudno jest oddzielić jedno zaburzenie od drugiego, a to dlatego, że narcyzm b. często występuje u osób z borderline...

Więcej o borderline...


Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
www.psychologwroclaw.blogspot.com

Przemoc emocjonalna wobec dziecka

Przemoc emocjonalna wobec dziecka może prowadzić w dorosłym życiu do: uzależnienia, gniewu, poważnego uszkodzenia poczucia własnej wartości i braku zdolności do utrzymywania dobrych relacji z innymi.
Ze wszystkich form przemocy wobec dzieci - przemoc emocjonalna może być najokrutniejszą i trwającą najdłużej...!

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
www.psychologwroclaw.blogspot.com

Jeśli...

Tutaj, w bezpiecznym i przyjaznym otoczeniu,
zapewniającym anonimowość i pełną dyskrecję,
znajdziesz kompleksową opiekę psychologiczną

Jeśli masz gorsze dni i potrzebujesz z kimś porozmawiać...
Jeśli jesteś na zakręcie życiowym, uczuciowym lub osobowościowym...
Jeśli masz problemy nie do rozwiązania...
Jeśli chcesz odzyskać swoje marzenia...
Jeśli...

Zapraszam
Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychololgiczna

Zerwanie relacji z narcystyczną matką

Nasza prawda musi być słyszana w celu uwolnienia nas od winy...!

Trzeba odbyć żałobę po swojej narcystycznej matce i iść do przodu z własnym życiem - zamiast stale przypominać o swoich stratach i ciągle czuć się bezradnym i bezbronnym.
Narcystycznym matkom (podobnie, jak narcystycznym ojcom) grozi kara odrzucenia przez własne dzieci, które latami traktują, jak swoją wyłączną własność, ale nie potrafią ich kochać.
Zerwanie relacji zawsze będzie traktowane przez narcystyczną matkę jako zdrada kodu milczenia i zachowanie niszczące jej "nieskazitelny" wizerunek. To będzie dla Was trudne do zniesienia... Zamiast czekać, aż wina (którą będziesz odczuwać) zniszczy Cię - poszukaj dobrego terapeuty, któremu można zaufać i dołącz do grupy wsparcia osób wzmacniających dobrą wolę i współczucie jako naturalne ludzkie cechy. Nawiązanie relacji ze zdrowymi i współczującymi ludźmi może pomóc Ci w uzdrowieniu i odzysku utraconej energii oraz pokonaniu cierpień i niesprawiedliwości ze swojej przeszłości, które z bezwzględnością i okrucieństwem zadawała ci narcystyczna matka...

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna

Psychologiczne znęcanie się

Można złagodzić skutki emocjonalnej przemocy
doznanej w dzieciństwie ale nie da się jej wymazać
z naszej pamięci. Ona zawsze jest w nas...

Przemoc emocjonalna wobec dziecka (inaczej określana jako "psychologiczne znęcanie się") może przechylać się raz w jedną, a raz w drugą stronę - od rażących aktów nadużyć, takich jak wyzwiska, terror i prześladowania - do bardziej subtelnych, ale równie szkodliwych czynów: odrzucenia, ignorowania czy zaniedbywania dziecka.
Niektórzy rodzice emocjonalnie nadużywają swoje dzieci ponieważ sami byli ofiarami emocjonalnego okrucieństwa w dzieciństwie (wyjaśnia Amerykańska Organizacja Humanitarna - American Humane Association, AHA). Im szybciej emocjonalnie nadużywane dziecko dostaje profesjonalną pomoc, której potrzebuje, tym większe są szanse jego leczenia i wyzdrowienia oraz łatwiej mu będzie negować kolejne próby nadużyć mogące pojawić się na jego drodze.

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
www.psychologwroclaw.blogspot.com

Narcystyczna matka zawsze umniejsza twoje sukcesy i dokonania

Matki o narcystycznej osobowości rzadko mówią wprost, że jesteś „niewystarczająco dobra”...
Tymczasem za każdym  razem, kiedy mówisz jej o czymś pozytywnym, co właśnie cię spotkało lub o czymś, co ci się udało dokonać ona przyćmiewa twoje sukcesy i zaczyna opowiadać o tym, co zrobił (lub czego dokonał) na przykład twój brat, a jej faworyt. To „coś” jest zdaniem matki zdecydowanie lepsze, ma większą wartość i znaczenie. W ten sposób patologicznza matka po prostu cię ignoruje. Początkowo wysłuchuje twoich zwierzeń - bez żadnego słowa komentarza, ale już za moment daje ci do zrozumienia (mówiąc coś przykrego), że masz zbyt wysokie mniemanie o sobie i „ostrzega” abyś nie była taka „zadufana”. Już wkrótce zostaniesz ukarana za swoje „zarozumialstwo”.  Jednak nikt z zewnątrz, kto nie jest poddany jej atakom, nigdy nawet nie zauważy, że poniesiesz karę. Ponieważ narcystyczna matka dokładnie oddziela przyczynę kary (twoją radość z odniesionych sukcesów) od skutku kary (przykładowo odmawia ci pożyczenia swojego samochodu, jeśli zechcesz nim pojechać na ceremonię wręczania nagrody za odniesiony sukces). Narcystyczna matka na faktyczną odmowę rezerwuje sobie odpowiednią ilość czasu i zrobi to w takim momencie, i w tak przebiegły sposób, że nikt nawet nie powinien myśleć o tym, iż istnieje związek między tymi dwoma zdarzeniami.

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna

Archetypy Dobrej i Złej Matki

Archetypowa postać opisana przez określenie „matka” to nie tylko ta, która symbolizuje życie czy narodziny, ale to osoba, która u każdego z nas może wzbudzać innego rodzaju skojarzenia. U jednych mogą mieć one pozytywny charakter, u innych negatywny, a u jeszcze innych ambiwalentne konotacje.

Nasze indywidualne doświadczanie matki w okresie dzieciństwa i dojrzewania odgrywa zasadniczą rolę w kształtowaniu obrazu samych siebie (naszej osobowości i charakteru), naszego odnoszenia się do innych oraz naszego wkraczania w rzeczywisty (zewnętrzny) świat.
Cechy mitologicznej Bogini Matki, w psychologii C. G. Junga są przedstawiane  w dwóch przeciwstawnych wymiarach - jako Dobra Matka i Zła Matka.
Archetyp Dobrej Matki (Bogini Matka, która tworzy nowe życie) odzwierciedla wszystko, co jest łagodne, co pielęgnuje i podtrzymuje, wspomaga wzrost i płodność. Jej działanie ma właściwości przeciwbólowe, niesie radość życia.
Podczas, gdy negatywny aspekt Złej Matki (Bogini Matka, która przynosi wszystkiemu śmierć) jest postrzegana jako źródło śmierci i bólu) kojarzy się z pożeraniem, uwodzeniem i trucizną. To rzeczywistość pełna niebezpieczeństw i niewygód, w wyniku której doświadczamy prymitywnych emocji, bólu i niejednoznaczności.

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
PRYWATNA PRAKTYKA PSYCHOLOGICZNA

Prośba dziecka, Janusz Korczak

1. Nie psuj mnie. Dobrze wiem, że nie powinienem mieć tego wszystkiego, czego się domagam. To tylko próba sił z mojej strony.
2. Nie bój się stanowczości. Właśnie tego potrzebuję - poczucia bezpieczeństwa.
3. Nie bagatelizuj moich złych nawyków. Tylko ty możesz pomóc mi zwalczyć zło, póki jest to jeszcze w ogóle możliwe.
4. Nie rób ze mnie większego dziecka, niż jestem. To sprawia, że przyjmuję postawę głupio dorosłą.
5. Nie zwracaj mi uwagi przy innych ludziach, jeśli nie jest to absolutnie konieczne. O wiele bardziej przejmuję się tym, co mówisz, jeśli rozmawiamy w cztery oczy.
6. Nie chroń mnie przed konsekwencjami. Czasami dobrze jest nauczyć się rzeczy bolesnych i nieprzyjemnych.
7. Nie wmawiaj mi, że błędy, które popełniam, są grzechem. To zagraża mojemu poczuciu wartości.
8. Nie przejmuj się za bardzo, gdy mówię, że cię nienawidzę. To nie ty jesteś moim wrogiem, lecz twoja miażdżąca przewaga!
9. Nie zwracaj zbytniej uwagi na moje drobne dolegliwości. Czasami wykorzystuję je, by przyciągnąć twoją uwagę.
10. Nie zrzędź. W przeciwnym razie muszę się przed tobą bronić i robię się głuchy.
11. Nie dawaj mi obietnic bez pokrycia. Czuję się przeraźliwie tłamszony, kiedy nic z tego wszystkiego nie wychodzi.
12. Nie zapominaj, że jeszcze trudno mi jest precyzyjnie wyrazić myśli. To dlatego nie zawsze się rozumiemy.
13. Nie sprawdzaj z uporem maniaka mojej uczciwości. Zbyt łatwo strach zmusza mnie do kłamstwa.
14. Nie bądź niekonsekwentny. To mnie ogłupia i wtedy tracę całą moją wiarę w ciebie.
15. Nie odtrącaj mnie, gdy dręczę cię pytaniami. Może się wkrótce okazać, że zamiast prosić cię o wyjaśnienia, poszukam ich gdzie indziej.
16. Nie wmawiaj mi, że moje lęki są głupie. One po prostu są.
17. Nie rób z siebie nieskazitelnego ideału. Prawda na twój temat byłaby w przyszłości nie do zniesienia. Nie wyobrażaj sobie, iż przepraszając mnie stracisz autorytet. Za uczciwą grę umiem podziękować miłością, o jakiej nawet ci się nie śniło.
18. Nie zapominaj, że uwielbiam wszelkiego rodzaju eksperymenty. To po prostu mój sposób na życie, więc przymknij na to oczy.
19. Nie bądź ślepy i przyznaj, że ja też rosnę. Wiem, jak trudno dotrzymać mi kroku w tym galopie, ale zrób, co możesz, żeby nam się to udało.
20. Nie bój się miłości. Nigdy.

Rodzicielski narcyzm

Jeśli byłeś/jesteś"niewystarczajaco dobrym dzieckiem"
dla swojego narcystycznego rodzica,
skontaktuj się ze mną aby dowiedzieć się,
jak mogę Ci pomóc odzyskać wewnętrzne uzdrowienie.
Małgorzata Podniesińska, psycholog
e-mail:psychologwroclaw.pl@gmail.com
www.psychologwroclaw.blogspot.com

Narcystycznie zaburzone rodzicielstwo tworzy znaczne uszkodzenia emocjonalne u dzieci. Wychowywane przez narcystycznych rodziców (jeśli nie rozumieją ich zachowań) dorastają w stanie wyparcia, myśląc, że to ich wina i że są po prostu niewystarczająco dobrzy... Bo przecież gdyby byli „wystarczająco dobrzy”, to z pewnością byliby kochani przez tego rodzica…

 Niezliczone informacje wewnętrzne zgromadzone w okresie dzieciństwa i dorastania (pomimo, iż jest to poznawcze zniekształcenie dotyczące własnej osoby) mają wpływ na dorosłe dzieci narcystycznych rodziców. Wciąż prześladują ich pytania, które być może brzmią znajomo dla wielu czytających ten tekst: Czy kiedykolwiek będę wystarczająco dobry? Czy jestem sympatyczny? Jestem tylko ceniony za to, co robię i jak wyglądam? Czy mogę zaufać własnym uczuciom? 
Niestety, to wszystko jest nadal wewnątrz nas…  a narcystyczni rodzice ciągle myślą, że są wyjątkowi i tylko czekają, aby nam i sobie uświadomić jacy są wspaniali. A nam nadal trudno jest sprostać ich nierealnym oczekiwaniom i wciąż cierpimy… Słowo „narcyz” z perspektywy zwykłego odbiorcy może wydawać się śmieszne i zwykle kojarzy się z „poniżaniem innych”. Jednak to nie jest śmieszne, często niezrozumiałe i potocznie używane do opisania osoby wyniosłej i aroganckiej. W rzeczywistości „narcyzm”  jest poważnym schorzeniem, a obecny u rodziców znacznie szkodzi ich dzieciom. Narcystyczne osoby nie mają poczucia humoru na własny temat i nie potrafią okazywać empatii. Mają ograniczone możliwości w dawaniu bezwarunkowej miłości swoim dzieciom. Takie zachowania są zawsze powodem do niepokoju.
Identyfikując rodzicielski narcyzm nie chodzi o zachęcanie jego ofiar do podtrzymywania poczucia winy, złości, gniewu czy urazy do takiego rodzica. Chodzi o zrozumienie, że dzięki miłości i edukacji „uzdrowienie” może się zdarzyć. Dzieci i rodzice muszą pewne wspólne punkty połączyć aby je odzyskać i iść do przodu z głębszym zrozumieniem i większą świadomością. Zdolność  identyfikacji wewnętrznych informacji z dzieciństwa jest krokiem milowym na drodze ku „uzdrowieniu”. Narcystyczny rodzic często nie jest pełnowymiarowym narcyzem, ale posiada wiele narcystycznych cech. Zrozumienie tego wszystkiego może pomóc w naprawie szkód wyrządzonych w przeszłości. Tymczasem prawdą jest, że pełnowymiarowi narcyzi się nie zmienią, ale ich dorosłe dziecko może wykonać swoją własną pracę w celu wewnętrznego odzysku (uzdrowienia).

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
www.psychologwroclaw.blogspot.com